فراخوانی شخصیت های تاریخی واسطوره ای در مقصورة حازم قرطاجنی.

Authors

علی باقر طاهری نیا

دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بو علی سینا مریم رحمتی ترکاش وند

دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بو علی سینا روح الله مهدیان طرقبه

دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بو علی سینا

abstract

فراخوانی شخصیت¬های تاریخی در ادبیات عرب، یکی از شیوه¬های ارتباط ادیب با میراث تاریخی و فرهنگی است. رویدادها و تحولات تاریخی یکی از عناصر شکل دهنده¬ی شخصیت هر انسان است، و باعث افتخار و یا حسرت او نسبت به گذشته¬ی ملت خود می¬شود. اثر ادبی می¬تواند این ارتباط را میان مخاطب و میراث تاریخی و اسطوری برقرار کند؛ چراکه تاریخ با تمام فراز و فرود خود، قابلیت تجدید و تکرار را دارد. حازم قرطاجنی در مقصوره¬ی خود، بخش¬هایی از تاریخ عرب را به شکلی هنرمندانه به نمایش گذاشته، شخصیت¬های تاریخی واسطوری را از تمدن¬های قدیم عربی فراخوانده، و آن¬ها را با اسماء، القاب و یا برخی حوادث مهم زندگی¬شان به¬کار گرفته است. هدف حازم از این فراخوانی، بیان اندیشه¬ها وتجربیات خود، از روزنه¬ی این رمزهای تاریخی است. این مقاله با روش تاریخی و توصیفی به بررسی مقصوره حازم قرطاجنی می¬پردازد. نتیجه تحقیق حاکی از آن است که از جمله شخصیت¬های تاریخی واسطوری که حازم قرطاجنی از آن¬ها نقابی ساخته تا از پس آن اندیشه¬ ی خود را به مخاطب انتقال دهد، می¬توان به سیف بن ذی یزن، عمروبن سعید، درید بن صمة، جحاف بن حکیم، حجاج بن یوسف، زیدبن علی، عبدالرحمن بن أشعث، عمروبن منذر، زرقاء یمامة، زبراء کاهن و... اشاره کرد. کاربرد فراوان این¬گونه شخصیت¬های تاریخی واسطوری به¬وسیله حازم قرطاجنی، نشانه¬ی توجه او به تاریخ عرب و اساطیر کهن آن، در خلال آفرینش ادبی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اصطلاح‌سازی حازم قرطاجنی در حوزة نقد ادبی و عروض

حازم قرطاجنی، دیدگاه‌ها و ایده‌های گوناگونی پیرامون میراث نقدی و بلاغی عربی دارد که در نقد جدید، خوانشی دوباره و توضیح و تفسیری جدید را می‌طلبد. این مقاله با هدف بازخوانی نوآوری‌های قرطاجنی و ارائة تفسیری تازه از آنها نوشته شده‌است. وی در ساختن اصطلاحات نقدی جدید که در نقد ادبی قدیم وجود نداشته، دستی دارد که از جملة آنها اصطلاحاتی مانند «الإعتاب، المنزع، التحجیل، التسویم، التغییر، الإحالة، الأر...

full text

فراخوانی شخصیت های تاریخی در شعر نزار قبانی

هنر فراخوانی شخصیت های گذشته از جمله مسائل مهمی است که مورد توجه شاعران معاصر عربی بوده و بازتاب بسیاری در آثارشان داشته است. این هنر، در غنای زبان شعری و شکوفایی و باروری آن و نیز بیان غرضهای مورد نظر به بهترین نحو جلوه گر شده شاعر از طریق آن از حالت گزارشی و خطابه گری شعر کاسته و با به کارگیری شخصیتهای بنام گذشته جلوه های تازه ای به آن می افزاید. نزار قبانی از جمله شاعرانی است که در جای جای ...

15 صفحه اول

فراخوانی شخصیت های دینی در شعر نزار قبانی

هنر فراخوانی شخصیت های دینی از جمله مسائل مهمی است که مورد توجه شاعران معاصر عربی قرار گرفته و بازتاب بسیاری در آثارشان داشته است. نزار قبانی از جمله شاعرانی است که در جای جای آثارش از این هنر بهره برده و سعی داشته اهداف خود را از این رهگذر بیان کند، چرا که خفقان سیاسی و اوضاع اجتماعی حاکم بر دوره­ی معاصرش به او اجازه نمی دهد تا اهدافش را آشکار و واضح بیان نماید. آنچه که ذکر شد و بسیاری از دلا...

full text

فراخوانی شخصیت های دینی در شعر نزار قبانی

هنر فراخوانی شخصیت های دینی از جمله مسائل مهمی است که مورد توجه شاعران معاصر عربی قرار گرفته و بازتاب بسیاری در آثارشان داشته است. نزار قبانی از جمله شاعرانی است که در جای جای آثارش از این هنر بهره برده و سعی داشته اهداف خود را از این رهگذر بیان کند، چرا که خفقان سیاسی و اوضاع اجتماعی حاکم بر دوره­ی معاصرش به او اجازه نمی دهد تا اهدافش را آشکار و واضح بیان نماید. آنچه که ذکر شد و بسیاری از دلا...

full text

اصطلاح سازی حازم قرطاجنی در حوزة نقد ادبی و عروض

حازم قرطاجنی، دیدگاه ها و ایده های گوناگونی پیرامون میراث نقدی و بلاغی عربی دارد که در نقد جدید، خوانشی دوباره و توضیح و تفسیری جدید را می طلبد. این مقاله با هدف بازخوانی نوآوری های قرطاجنی و ارائة تفسیری تازه از آنها نوشته شده است. وی در ساختن اصطلاحات نقدی جدید که در نقد ادبی قدیم وجود نداشته، دستی دارد که از جملة آنها اصطلاحاتی مانند «الإعتاب، المنزع، التحجیل، التسویم، التغییر، الإحالة، الأر...

full text

تأثیر حکمت سینوی بر نظریّة شعر عربی (مطالعة موردی منهاج البلغای حازم قرطاجنی)

«منهاج البلغاء و سراج الأدبا»‌ی حازم قرطاجنی را می­توان یکی از تأثیرگذارترین آثار در بلاغت و نظریّة شعر عربی به شمار آورد. اگرچه حازم در محیطی متأثّر از فلسفة ابن رشد پرورش یافته و با یک واسطه شاگرد او نیز به حساب می­آید، امّا او در این کتاب - که سبکی فلسفی بلاغی دارد- در پایه گذاری و بیان نظریّة شعر عربی کاملاً متأثّر از ابن سیناست. او در کتاب خود بی آنکه نامی از ابن رشد ببرد، بارها عبارات ابن سینا ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
دراسات فی العلوم الانسانیه

جلد ۱۹، شماره ۱، صفحات ۵۷-۷۷

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023